რა არის პაროდონტი და პაროდონტის დაავადებანი და რატომაა აუცილებელი მათი პროფილაქტიკა,დროული დიაგნოსტირება და მკურნალობა
ჩვეულებრივ, სტომატოლოგიურ კლინიკას პაციენტები აკითხავენ კბილებთან დაკავშირებული პრობლემების გამო და თითქმის არ ფიქრობენ იმაზე, რომ კბილის გარემომცველი ქსოვილების ( ღრძილი, კბილბუდის ძვლოვანი ქსოვილი ) სიჯანსაღეზე დიდადაა დამოკიდებული არა მარტო კბილებისა და პირის ღრუს, არამედ მთელი ორგანიზმის ჯანმრთელობაც.
რა არის პაროდონტი?
ესაა ფუნდამენტი, ის საფუძველი, რაზეც „ეყრდნობა” ჩვენი კბილები და რაც არ უნდა ლამაზი და ძვირფასი ბჟენები, რესტავრაციები და ხელოვნური გვირგვინები გავიკეთოთ, ჯანმრთელი პაროდონტის გარეშე ისინი დიდხანს ვერ მოგვემსახურებიან.
პაროდონტი ესაა კბილის გარემომცველი ქსოვილების ერთობლიობა – ღრძილი, კბილის იოგოვანი აპარატი და კბილბუდე – ყბის ძვლოვანი ქსოვილი, რომელშიც კბილის ფესვია მოთავსებული. ყველა ეს ქსოვილი ერთიან სისტემას წარმოადგენს, რომელიც რამდენიმე უმნიშვნელოვანეს ფუნქციას ასრულებს: კბილების ფიქსაცია, ღეჭვითი ფუნქციის რეგულირება, კბილის ქსოვილების კვება , ბარიერი მიკრობებისა და სხვა დამაზიანებელი ფაქტორებისათვის.
რა არის პაროდონტის დაავადებანი?
არსებობს პაროდონტის მრავალრიცხოვანი დაავადებანი, რომელთა შორის უდიდესი ადგილი უკავია ანთებით დაავადებებს, რომლებიც მიკრობული ფაქტორებითაა გამოწვეული.
გინგივიტი – ესაა ღრძილების ანთება, პაროდონტის ქსოვილების ანთებითი დაავადებების საწყისი ფორმა.
პაროდონტიტი – ესაა კბილის გარემომცველი ყველა ქსოვილის, კბილის „საყრდენი აპარატის”ანთება.
ამ დაავადებათა მიზეზები მრავალრიცხოვანია, თუმცაღა მთავარი მიზეზი კბილების ბაქტერიული ნადებია. ბაქტერიული ტოქსინები იწვევს პაროდონტის ქსოვილებში ანთებითი პროცესების სტიმულირებას და პროგრესირებას. თუკი ამ ნადების ხარისხიანი და სისტემატური მოცილება არ ხდება კბილების გამოწმენდის დროს, მაშინ თანდათან ნადებისგან წარმოიქმნება კბილის ქვები, რომლებიც დროთა განმავლობაში მკვრივდება და ღრძილების ქვეშ „ჩაიზრდება”, წარმოიქმნება ღრძილის ჯიბეები, სადაც თავისუფლად მრავლდებიან მიკროორგანიზმები, რადგან ჯიბეები კბილის ჯაგრისისთვის მიუწვდომელია. თუკი დროულად არ იქნა ღრძილზედა და ღრძილქვეშა ნადებები და ქვები მოცილებული, იწყება კბილის „საყრდენი აპარატის”- ძვლოვანი და იოგოვანი ქსოვილების დაშლა – ატროფია, კბილები თანდათან მოირყევა და ამოვარდება კბილბუდიდან.
იშვიათია თუ არა პაროდონტის დაავადებანი?
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემებით, დედამიწის მოსახლეობის 80%-ზე მეტს აღენიშნება პაროდონტის დაავადებანი.
თუკი არც ისე შორეულ წარსულში ითვლებოდა, რომ ღრძილების დაავადებანი მხოლოდ ასაკოვან ადამიანებში გვხვდებოდა, დღესდღეობით ამ დაავადებათა პიკი 30-45 წლის ასაკში გვხვდება , ხოლო პაროდონტის ანთებით დაავადებათა საწყისი სტადია- გინგივიტი სულ უფრო ხშირად გვხვდება ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.
როგორ მივხვდეთ, გვაქვს თუ არა ჯანმრთელი ღრძილები?
-ჯანმრთელი ღრძილები ღია ვარდისფერია.
-ჯანმრთელი ღრძილი მჭიდროს ეკვრის კბილის ყელის მინანქარს.
-კბილების გამოწმენდის დროს არ არის სისხლდენა.
-პირის ღრუში არ არის უსიამოვნო სუნი და გემო.
-კბილების ზედაპირები სუფთაა ყოველგვარი მუქი თუ ღია ფერის ნადებებისგან.
რომელი სიმპტომები მიუთითებენ პაროდონტის დაავადებათა არსებობას?
-სისხლდენა ღრძილებიდან კბილების გამოწმენდის დროს ან მის გარეშეც.
-ღრძილების ფერის, ფორმის ცვლილებანი ( შეშუპება, სიწითლე, მოლურჯო-ციანოზური ფერი, კბილის ყელთან მჭიდრო კავშირის დაკარგვა ).
-არასასიამოვნო სუნი პირის ღრუდან.
-არასასიამოვნო გემო პირის ღრუში.
-ღრძილებში არასასიამოვნო წვის და ქავილის შეგრძნებანი.
ჯანმრთელი პაროდონტი
-ინფექციის არარსებობა.
-სისხლდენის არარსებობა.
-უსიამოვნო სუნის და გემოს არარსებობა.
გინგივიტი – ღრძილის ანთება
-ღრძილების შეშუპება და სიწითლე
-უსიამოვნო სუნი და ხანდახან უსიამოვნო გემო
-სისხლდენა დროდადრო გამოხეხვის დროს
-ტკივილის არარსებობა, იშვიათად უსიამოვნო შეგრძნებანი
პაროდონტიტი
–გამოხატული უსიამოვნო სუნი და გემო.
-უსიამოვნო შეგრძნებები და დისკომფორტი ღრძილების მიდამოში
-სისხლდენები გამოხეხვის დროს და ზოგჯერ საკვების მიღების დროსაც
-ზოგჯერ ჩირქდენა ღრძილებიდან
-კბილების მორყევა
საიდან დავიწყოთ?
თუკი თქვენ შეამჩნიეთ ზემოთჩამოთვლილ სიმტომებიდან თუნდაც ერთ-ერთი, დაუყონებლივ მიმართეთ ექიმ-პაროდონტოლოგს.
სამწუხაროდ, არსებობს გავრცელებული აზრი, თითქოს ღრძილების დაავადებათა მკურნალობა უაზრობაა, უშედეგოა და კბილის ქვების მოშორება არ შეიძლება, რადგან ამის შემდეგ კბილები მოირყევა, მაგრამ, რა თქმა უნდა, ეს დიდი შეცდომაა. ნებისმიერი დაავადება მოითხოვს ყურადღებას და დროულ მკურნალობას და რაც უფრო ადრეულ სტადიაზე ხდება დიაგნოსტირება და მკურნალობა, მით მეტია შანსები დაავადების სრული განკურნებისა.
პაროდონტის ნებისმიერი დაავადების მკურნალობა იწყება პირის ღრუს პროფესიული ჰიგიენიდან, რაც გულისხმობს კბილების რბილი და მაგარი ნადებების მოცილებას და ინდივიდუალური ჰიგიენის საშუალებების ( კბილის ჯაგრისი, პასტა, სავლებები და სხვა ) შერჩევასა და პირის ღრუს სწორი მოვლის რეკომენდაციებს. ზოგიერთ შემთხვევაში, საწყის სტადიებზე, მაგალითად გინგივიტის დროს ეს ღონისძიებანი საკმარისია სრული განკურნებისათვის.
თუმცაღა პაროდონტიტის დროს, მკურნალობა კომპლექსურია და რამდენიმე ეტაპისაგან შედგება. მკურნალობის გეგმა ინდივიდუალურად შეირჩევა თითოეული პაციენტისათვის და მოიცავს როგორც კონსერვატიულ, ასევე ჩვენებების შემთხვევაში ქირურგიულ, ორთოპედიულ და ორთოდონტიულ მკურნალობას. სამწუხაროდ, პაროდონტიტის სრული განკურნება არ ხდება, მაგრამ მკურნალობის შედეგად იგი გადადის რემისიის ( სტაბილიზაციის ) ფაზაში, რა დროსაც დაავადება აღარ პროგრესირებს და პაციენტს ჩივილები არ აღენიშნება და თუკი პაციენტი იცავს ექიმის რეკომენდაციებს, პირის ღრუს ჰიგიენისა და შემნარჩუნებელი თერაპიული სამკურნალო კურსების შდეგად, შესაძლებელია რემისიის ფაზის წლობით გახანგრძლივება.
და ბოლოს, ნუ დაელოდებით რაიმე სიმპტომების გაჩენას, გახსოვდეთ, რომ ნებისმიერი დაავადების და მათ შორის პაროდონტის დაავადებათა პროფილაქტიკა ბევრად ეფექტურია და ფინანსური დანახარჯების მხრივ იაფი, ვიდრე დაავადების მკურნალობა, ამიტომ წელიწადში ერთხელ ექიმ-პაროდონტოლოგთან ვიზიტი და მისი რეკომენდაციები საშუალებას მოგცემთ, თავიდან აიცილოთ ბევრი პრობლემა.
Filed under: Uncategorized | Leave a comment »
implantacia 